11درصد از جمعیت کشور اعم از زنان و مردان، سیگار صنعتی مصرف میکنند.هومن شریفی همچنین به این نکته اشاره کرده بود که از این میزان 21درصد را آقایان و کمتر از یک درصد را خانمها تشکیل میدهند.وی اضافه کرده بود: سالانه حدود پنج تا هفت میلیون نفر در دنیا بر اثر مصرف سیگار جان خود را از دست میدهند.بهمنظور کسب اطلاعات بیشتر در اینباره در گفتوگو با دکتر سعید صفاتیان، مدیرکل سابق درمان ستاد مبارزه با موادمخدر، راههای پیشگیری از مصرف سیگار، سن مصرف دخانیات و وظایف سازمانها و نهادها در این رابطه را مورد بررسی قرار دادیم.دکتر صفاتیان درباره سیگار صنعتی گفت:
تصور میکنم منظور از سیگار صنعتی سیگاری باشد که ما بهطور عام میبینیم؛ یعنی سیگارهایی که در دکهها و مغازهها بهصورت بستهبندیشده عرضه میشود. این واژه در واقع در مقابل آن نوع سیگاری بهکار میرود که کاغذپیچ شده باشد. وی درباره سازمانهای مسئولی که در جهت کاهش مصرف دخانیات در کشور باید فعالیت کنند، افزود:
این در حوزه وزارتخانههایی نظیر آموزش و پرورش است؛ با این حال چند روز قبل به نقل از وزیر آموزش و پرورش در روزنامهای خواندم که وظیفه پیشگیری و مقابله با مصرف سیگار در جامعه در حوزه کارهای این وزارتخانه نیست. اما در هر صورت مدارس به عنوان مراکز متبوع وزارت آموزش و پرورش هرروزه پذیرای کودکانی هستند که بخش عمدهای از وقت روزانه خود را در این مؤسسات آموزشی سپری میکنند. در واقع آموزش و پرورش به همراه تعدادی از سازمانهای دیگر باید در این موضوع دخالت کنند. اما همیشه ما تصورمان این است که در زمینه ارائه راهکارهایی جهت برطرفکردن معضلات اجتماعی دولت کوتاهی کرده است و از دولت میخواهیم که کمک کند، اگرچه خانوادهها خودشان را درگیر معضلات احتماعی نمیکنند،
شاید بهدلیل اینکه آنها آموزش لازم را ندیدهاند. در خارج چنین مسئلهای دیده نمیشود چرا که خانوادهها آموزش دیدهاند که چگونه از بروز معضلات اجتماعی در کودک خود جلوگیری کنند. در ایران ما بهدنبال مقصر هستیم و بهعنوان مثال میگوییم بهدلیل آنکه اقدامات دولت در زمینه اشتغال ناکافی بوده و من نتوانستهام شغل مناسبی داشته باشم، بنابراین اقدامات دولت باعث شد که من سیگاری شوم. در واقع ما خود را نمیبینیم و نمیگوییم که خانواده یکی از عوامل بازدارنده در گرایش فرزندان به سیگار یا موادمخدر است. حالا باید ببینیم چرا در جامعه تنها 11درصد سیگاری هستند و چرا حدود 90درصد دیگر سیگار نمیکشند؛ آیا آنها در زندگی خود دچار مشکل نیستند؟دکتر صفاتیان درباره سن آغاز مصرف دخانیات هم گفت:
نمیتوان در مورد سن شروع مصرف سیگار در کشورها بهطور دقیق و با ارائه اعداد صحبت کرد. در کشورهای دنیا معمولا عدد خاصی در این رابطه اعلام نمیکنند، اما نمیدانم چرا برخی از مسئولان ما به این نکته اشاره میکنند که سن شروع مصرف سیگار در ایران 12سال است. اگر بخواهیم سن شروع استعمال سیگار در ایران را محاسبه کنیم، باید میانگین استخراج کنیم. بر فرض مثال از 10هزار نفر بپرسیم شما از چندسالگی مصرف سیگار را شروع کردید؟ و پرسششوندگان نیز پاسخ دهند در 17سالگی، در نتیجه میتوانیم بگوییم میانگین سن شروع در این افراد 17سال بوده است و این آمار به کل جامعه قابل تعمیم است؛ اما نمیتوانیم بگوییم یک جوان 10ساله را در خیابان دیدم که سیگار میکشد بنابراین نتیجه گرفتم که 10سالگی سن شروع سیگارکشیدن در ایران است؛
این نمیتواند مبنای علمی داشته باشد. برای مشخصشدن سن شروع سیگارکشیدن باید یک تحقیق علمی انجام گیرد و این تحقیق نباید تنها محدود به تهران شود و باید به کل شهرهای کشور و روستاها تعمیم یابد. ما میتوانیم چنین تحقیقی را مبنای تعیین سن شروع سیگارکشیدن در کشور قرار دهیم. سالهای بعد نیز با انجام تحقیقات جدید و مقایسه آن با تحقیقات قدیمیتر میتوانیم برآورد کنیم که آیا برنامههای ما در زمینه کاهش مصرف سیگار در جامعه مؤثر بوده یا اینکه موفق نبودهایم.به گفته این متخصص، مصرف سیگار در اروپای شرقی و یونان که از اعضای اتحادیه اروپا محسوب میشوند، بسیار بالاست؛ در کشورهای آسیای جنوب شرقی نیز مصرف سیگار بسیار بالا اعلام شده است. آمار مصرف بالای سیگار بیشتر مختص کشورهای مهاجرپذیر و توریستی است.